INTEGRACJA SENSORYCZNA
Czym jest Integracjia sensoryczna
Integracja sensoryczna są to procesy, które integrują dostarczane do mózgu informacje zmysłowe docierające ze środowiska i z ciała, tak aby mogły być one użyte do celowego działania. Każdy z nas zna 5 podstawowych zmysłów – smaku, zapachu, wzroku, słuchu oraz dotyku. Poza nimi znaczącą rolę w naszym życiu pełnią także:
- zmysł przedsionkowy – znany nam jako zmysł równowagi który odpowiada za wykrywanie ruchu,
- zmysł proprioceptywny – nazywany inaczej czuciem głębokim bez którego np. nie moglibyśmy utrzymać pozycji stojącej.
W skład układu sensorycznego wchodzą 3 podstawowe elementy – układu przedsionkowy, proprioceptywny i dotykowy. Ich ścisła współpraca z sobą oraz układami słuchowym, wzrokowym i smakowo-zapachowym umożliwiają prawidłowe funkcjonowanie w otaczającym nas świecie.
Prawidłowa integracja zmysłów – czyli odbieranie, przesyłanie, przetwarzanie czy interpretowanie – jest niezbędne do utrzymania odpowiedniego stanu pobudzenia, koncentracji uwagi, zdobywania nowych umiejętności ruchowych czy utrzymywania prawidłowego napięcia mięśniowego a co za tym idzie prawidłowej postawy ciała np. podczas siedzenia w ławce.
Zaburzenia Integracji sensorycznej
Jeżeli przepływ tych informacji w naszym systemie nerwowym przebiega bez zakłóceń to nie mamy świadomości liczne i skomplikowane procesy w nim zachodzą. Mają one kluczowy wpływ na naszą codzienność i czynności jak np. mowa, ruch.
O zaburzeniach sensorycznych mówimy wtedy, gdy w obrębie jednego lub kilku zmysłów jednocześnie następuje niewłaściwe przesyłanie, przetwarzanie lub interpretowanie informacji. Wystarczy złe przetwarzanie informacji dostarczanych z jednego ze zmysłów np. smaku aby rozpoczęła się seria zmian w zachowaniu czy emocjach dziecka.
Często rodzice widząc niepokojące zachowania u swojego dziecka, tłumaczą sobie, że “wyrośnie z tego” albo, że “tak ma być”. Bardzo ważne by zrozumieć, że z dysfunkcji tych nie wyrasta się i nie jest możliwe samodzielne niwelowanie deficytów. Często też, rodzicom dziecka, u którego dochodzi do nieprawidłowego przetwarzania informacji ze zmysłów zarzuca się złe lub brak wychowania.
Diagnoza Integracji sensorycznej
Diagnozę procesów Integracji Sensorycznej wykonuje certyfikowany terapeuta Integracji Sensorycznej. W trakcie której korzysta specjalnie opracowanych metod: Południowo-Kalifornijskie Testy Integracji Sensorycznej /SCSIT / i Testy Praksji /SIPT/, a także próby kliniczne.
Nieodłącznym elementem diagnozy jest szczegółowy wywiad obejmujący przebiegu ciąży, porodu, rozwoju dziecka w zakresie „kamieni milowych”, ewentualnych problemów zdrowotnych oraz badania kwestionariuszowe. Następnie terapeuta przeprowadza już z dzieckiem testy i obserwuje jego zachowanie. Możliwość wykorzystania testów jest uzależniona od wieku i występujących zaburzeń.
Zebrane od rodziców i innych specjalistów pracujących z dzieckiem informacje oraz przeprowadzone testy i obserwacje są bazą do stworzenia indywidualnego programu Terapii Integracji Sensorycznej. Zawsze jest on dostosowany do potrzeb i możliwości dziecka w danym momencie.
Wskazania do przeprowadzenia diagnozy integracji sensorycznej,
Jeżeli u Twoje dziecka obserwujesz
Drażni je ubranie, nie lubi się przebierać
Jada tylko wybrane produkty i dania
Nie lubi strzyżenia i czesania głowy
Ma trudność z rozumieniem poleceń
Nie reaguje na ból
Nie lubi mycia buzi
Nie lubi się przytulać
Ma problemy z jazdą na rowerze, traci równowagę
Ma problemy z koncentracją
Ma trudności z pisanie, rysowaniem, wycinaniem
Często się potyka i wywraca
Nie lubi chodzić boso
Jest nadwrażliwe na dźwięki
Ma problemy z wymową
Wskaźniki zaburzeń Integracji Sensorycznej
w poszczególnych grupach wiekowych
U niemowląt i małych dzieci
- Ma trudności z jedzeniem (trudności ze ssaniem, gryzieniem, preferowanie ograniczonych typów pokarmów)
- Ma trudności ze spaniem (trudności w zasypianiu, częste wybudzenia w nocy i kłopoty z ponownym zaśnięciem)
- Dziecko jest bardzo poirytowane przy zmianie ubrania, wydaje się mu być niewygodnie w określonych typach ubrań
- Nie lubi być przytulane, odpycha się od osoby, która go trzyma w ramionach
- Jest nadmiernie aktywne, wciąż w ruchu lub też jest letargiczne, ospałe
- Występują opóźnienia w rozwoju w zakresie „kamieni milowych” : dziecko późno siada, późno raczkuje (lub pomija ten etap), późno stawia pierwsze kroki, późno wypowiada pierwsze słowa lub wypowiada całe zdania pomijając okres gaworzenia, wokalizacji
- Unika manipulacji zabawkami/przedmiotami zwłaszcza tymi, które wymagają zręczności
- Mało wyraźna reakcja na ból, opóźniona reakcja na ból
- Nie umie się samo uspokoić np. poprzez ssanie smoczka, patrzenie na zabawkę, słuchanie głosu opiekuna
U dzieci w wieku przedszkolnym
- Trudności z opanowaniem treningu czystości
- Potyka się, obija o przedmioty, ma słabą równowagę, jest niezgrabne ruchowo
- Nie zwraca uwagi na skaleczenia
- Jest nadwrażliwe na hałas (często zatyka uszy, samo hałasuje – mruczy, śpiewa pod nosem), nadwrażliwe na pewne zapachy,
- Nie lubi być przytulane, nie lubi pewnych typów ubrań, narzeka na metki,
- Bardzo źle znosi mycie głowy, mycie twarzy
- Ma kłopoty z nauką jazdy na rowerze
- Unikanie nowych zabaw ruchowych
- Jest nadmiernie aktywne, wciąż w ruchu lub też jest letargiczne, ospałe
- Ma trudności z opanowaniem lub unika czynności takich jak: zapinanie ubrań, zdejmowanie butów, wiązanie butów, rysowanie, wycinanie
- Szybko przechodzi od płaczu do śmiechu, ma nagłe wybuchy złości
- Opóźnienia w rozwoju mowy, kłopoty z artykulacją, trudno zrozumieć, co dziecko mówi
- Dziecko ma trudności ze zrozumieniem poleceń
- Dziecku trudno skupić się na jednej czynności
U dzieci w wieku szkolnym
- Jest nadwrażliwe na hałas (często zatyka uszy, samo hałasuje – mruczy, śpiewa pod nosem), nadwrażliwe na pewne zapachy,
- Nie lubi być przytulane, nie lubi pewnych typów ubrań, narzeka na metki,
- Dziecko nie może usiedzieć w miejscu, jest wciąż w ruchu, wierci się w ławce, wstaje podczas lekcji lub też dziecko jest ospałe, prowadzi siedzący tryb życia
- Dziecko ma trudności z czytaniem zwłaszcza na głos
- Dziecko ma kłopoty z pisaniem, pisze wolno, nie mieści się w liniach, nieprawidłowo trzyma długopis
- Dziecko wolno wykonuje zadania, jest prawie zawsze ostatnie
- Dziecko jest niezdarne, często potyka się
- Przyjmuje nieprawidłową postawę przy biurku
- Myli słowa dźwiękowo podobne
- Mowa dziecka jest niewyraźna, występuje nieprawidłowa artykulacja
- Dziecko ma trudności z koncentracją uwagi
U niemowląt i małych dzieci
- Ma trudności z jedzeniem (trudności ze ssaniem, gryzieniem, preferowanie ograniczonych typów pokarmów)
- Ma trudności ze spaniem (trudności w zasypianiu, częste wybudzenia w nocy i kłopoty z ponownym zaśnięciem)
- Dziecko jest bardzo poirytowane przy zmianie ubrania, wydaje się mu być niewygodnie w określonych typach ubrań
- Nie lubi być przytulane, odpycha się od osoby, która go trzyma w ramionach
- Jest nadmiernie aktywne, wciąż w ruchu lub też jest letargiczne, ospałe
- Występują opóźnienia w rozwoju w zakresie „kamieni milowych” : dziecko późno siada, późno raczkuje (lub pomija ten etap), późno stawia pierwsze kroki, późno wypowiada pierwsze słowa lub wypowiada całe zdania pomijając okres gaworzenia, wokalizacji
- Unika manipulacji zabawkami/przedmiotami zwłaszcza tymi, które wymagają zręczności
- Mało wyraźna reakcja na ból, opóźniona reakcja na ból
- Nie umie się samo uspokoić np. poprzez ssanie smoczka, patrzenie na zabawkę, słuchanie głosu opiekuna
U dzieci w wieku przedszkolnym
- Trudności z opanowaniem treningu czystości
- Potyka się, obija o przedmioty, ma słabą równowagę, jest niezgrabne ruchowo
- Nie zwraca uwagi na skaleczenia
- Jest nadwrażliwe na hałas (często zatyka uszy, samo hałasuje – mruczy, śpiewa pod nosem), nadwrażliwe na pewne zapachy,
- Nie lubi być przytulane, nie lubi pewnych typów ubrań, narzeka na metki,
- Bardzo źle znosi mycie głowy, mycie twarzy
- Ma kłopoty z nauką jazdy na rowerze
- Unikanie nowych zabaw ruchowych
- Jest nadmiernie aktywne, wciąż w ruchu lub też jest letargiczne, ospałe
- Ma trudności z opanowaniem lub unika czynności takich jak: zapinanie ubrań, zdejmowanie butów, wiązanie butów, rysowanie, wycinanie
- Szybko przechodzi od płaczu do śmiechu, ma nagłe wybuchy złości
- Opóźnienia w rozwoju mowy, kłopoty z artykulacją, trudno zrozumieć, co dziecko mówi
- Dziecko ma trudności ze zrozumieniem poleceń
- Dziecku trudno skupić się na jednej czynności
U dzieci w wieku szkolnym
- Jest nadwrażliwe na hałas (często zatyka uszy, samo hałasuje – mruczy, śpiewa pod nosem), nadwrażliwe na pewne zapachy,
- Nie lubi być przytulane, nie lubi pewnych typów ubrań, narzeka na metki,
- Dziecko nie może usiedzieć w miejscu, jest wciąż w ruchu, wierci się w ławce, wstaje podczas lekcji lub też dziecko jest ospałe, prowadzi siedzący tryb życia
- Dziecko ma trudności z czytaniem zwłaszcza na głos
- Dziecko ma kłopoty z pisaniem, pisze wolno, nie mieści się w liniach, nieprawidłowo trzyma długopis
- Dziecko wolno wykonuje zadania, jest prawie zawsze ostatnie
- Dziecko jest niezdarne, często potyka się
- Przyjmuje nieprawidłową postawę przy biurku
- Myli słowa dźwiękowo podobne
- Mowa dziecka jest niewyraźna, występuje nieprawidłowa artykulacja
- Dziecko ma trudności z koncentracją uwag
Terapia Integracji sensorycznej
Terapia polega na dostarczaniu dziecku kontrolowanej ilości wrażeń z różnych zmysłów na które jego układ nerwowy ma największe zapotrzebowanie. Ćwiczenia są tak dobrane aby nie były zbyt łatwe ani zbyt trudne a dzięki temu dziecko ma poczucie sprawstwa i buduje poczucie własnej wartości. Zajęcia odbywają się na sali, wyposażonej w specjalistyczny sprzęt oraz wiele pomocy służących do stymulacji systemu np. wzrokowego czy dotykowego.
W zależności od stopnia i nasilenia zaburzeń SI a także postępów u dziecka, terapia może trwać od 1 roku do 2 lat. Zajęcia zwykle odbywają się 1-2 razy w tygodniu i trwają około 50 minut.
Spodziewane efekty wynikające z terapii integracji sensorycznej
- poprawa funkcji motoryki dużej i małej
- poprawa funkcji słuchowych dzięki czemu lepsza jest koncentracja i wykonywanie poleceń
- poprawa mowa dzięki której lepszy jest kontakt ze światem
- lepsza równowaga i koordynacja oraz koordynacja wzrokowo-ruchowa
- powoduje, że bodźce na które występuje nadwrażliwość w mniejszym stopniu wpływają na aktywność dziecka
- dziecku udaje się kontrolować nasilone reakcje na środowisko zewnętrzne
- dziecko chętniej podejmuje się nowych/trudnych zadań.
Sala Integracji sensorycznej
Sala integracji sensorycznej FAMILIO wyposażona jest w nowoczesny sprzęt, spełniający wszystkie wymogi bezpieczeństwa oraz wymagane atesty, dzięki czemu terapia z jego wykorzystaniem jest jeszcze skutecznejsza.
Lubuskie Centrum Zdrowia
ul. Bolesława Chrobrego 20a
tel. 795 620 820
Profesjonalne centrum fizjoterapii, rehabilitacji oraz terapii zaburzeń integracji sensorycznej, wsparte specjalistami w terapiach stawia na jakość i zadowolenie każdego pacjenta.
Umów wizytę i przekonaj się!
SPOŁECZNOŚĆ